ława przysięgłych,
instytucja prawna polegająca na udziale czynnika społ. w wymiarze sprawiedliwości;
ława przysięgłych
Encyklopedia PWN
składa się z sędziów niezaw., powołanych do udziału w rozpoznaniu konkretnej sprawy karnej i orzekaniu zwykle tylko, co do winy lub niewinności oskarżonego (nie co do kary); ława przysięgłch wyjątkowo może orzekać w sprawach cywilnych, ale jej werdykt ogranicza się w tym przypadku do ustalenia stanu faktycznego; orzeczenie co do kary (w sprawach karnych) wydaje zawsze, po wysłuchaniu werdyktu ławy przysięgłych, sędzia zaw. bez konsultowania orzeczenia z ławą. Sądy z udziałem ław przysięgłych ukształtowały się w XVI–XVII w. w Anglii i przyjęły się w wielu państwach, najpierw we Francji w czasie rewolucji fr. 1789–99, a w połowie XIX w. — w okresie ruchów wolnościowych — w innych; na kontynencie eur. zachowały się do czasów obecnych w formie szczątkowej; funkcjonują w tych państwach, które przyjęły system bryt. prawa Common Law, m.in. w USA, Australii. W Polsce kodeks postępowania karnego z 1928 dopuszczał działalność ław przysięgłych działających przy sądach okręgowych w zakresie rozpoznawania spraw, za które ustawa przewidywała karę śmierci lub bezterminowe pozbawienie wolności, a najniższy wymiar kary wynosił 10 lat pozbawienia wolności, oraz w przestępstwach polit.; w obowiązującym obecnie Kodeksie postępowania karnego z 1997 instytucja ławy przysięgłych została zastąpiona przez sąd z udziałem ławników.
