elektryfikacja

elektryfikacja

[gr.-łac.],

stan, a także proces rozpowszechniania energii elektr. jako jedynego lub gł. źródła zaspokajania potrzeb energ. jakiejś dziedziny gospodarki (np. rolnictwa, transportu kol. lub miejskiego, przemysłu) albo sfery bytowej człowieka.

Elektryfikacja kraju lub regionu obejmuje nie tylko zastosowanie energii elektr., ale także zagadnienia jej wytwarzania, przesyłania i rozdziału — wiążąc się ściśle z elektroenergetyką. Wskaźnikiem poziomu elektryfikacji kraju jest wartość rocznego zużycia energii elektr. przypadająca na jednego mieszkańca (energetyka). Proces elektryfikacji rozpoczął się wraz z wynalezieniem prądnicy elektr. (w latach 60. XIX w.), umożliwiającej wytwarzanie energii elektr. na skalę przemysłową. W XX w. elektryfikacja była jedną z podstawowych inwestycji w krajach zacofanych (np. plan Lenina w ZSRR). Pierwszy projekt elektryfikacji Polski został oprac. 1930, następne powstały w czasie II wojny światowej, a najobszerniejszy z nich, wykonany przez Sekcję Elektryfikacyjną Stow. Elektryków Pol. pod kierownictwem profesora J. Obrąpalskiego, stał się podstawą powojennej elektryfikacji kraju. Osiągnięty dotychczas poziom elektryfikacji Polski jest dość niski i nie wystarczający na potrzeby nowoczesnej gospodarki, szczególnie przy występującym niedostatku paliw ciekłych i gazowych. Również struktura zużycia energii elektr. jest odmienna niż w krajach wysoko uprzemysłowionych, w których znaczna część energii elektr. (w USA — ponad 60%) jest zużywana na potrzeby bytowo-komunalne. W Polsce największym odbiorcą energii elektr. jest przemysł i tzw. wielcy odbiorcy (np. porty, lotniska, wodociągi) — blisko 60%, gospodarstwa domowe zużywają ok. 20% energii elektrycznej.