ekslibris

ekslibris

[łac. ex libris ‘z książek’],

znak własnościowy książki;

właściwe ekslibrisy poprzedziły: protoekslibrisy (tabliczka fajansowa Amenhotepa III z ok. 1400 p.n.e., ob. w British Museum) i średniow. praekslibrisy (malowane godła, herby); najstarszy znany ekslibris pochodzi z 1470 (ekslibris H. Iglera, Bawaria), pol. — z 1516 (ekslibris M. Drzewickiego, obecnie w Bibliotece Jag.); wyparł superekslibris; popularny współcześnie ekslibris, traktowany jako rodzaj grafiki artyst., zatraca charakter użytkowy; organizacje znawców i kolekcjonerów ekslibrisów (w Polsce — koła miłośników ekslibrisów) utworzyły 1966 Międzynar. Federację Tow. Miłośników Ekslibrisu; od 1953 odbywają się Międzynar. Kongresy Ekslibrisu (X — w Polsce 1964), od 1963 — Międzynar. Biennale Ekslibrisu w Malborku.

Mehoffer Józef, ekslibris Anieli Wrzeszczowej, litografia, koniec XIX w.