bezsłowne liczenie

bezsłowne liczenie,

biol. umiejętność i czynność oceniania liczebności bez posługiwania się pojęciami liczb;

zazwyczaj opiera się na percepcji postaciowej; pszczoły, trzmiele i in. owady odróżniają kwiaty z wieloma płatkami od kwiatów z małą liczbą płatków; wiewiórki i niektóre ptaki mogą nauczyć się wybierać wzory zawierające określoną liczbę plam — np. gołębie do 5 plam, papużka falista i kawka do 6, kruk, sroka i sójka do 7, pagugi szare do 8 (8 jest też górną granicą w doświadczeniach dla człowieka) — niezależnie od względnych wielkości i ułożenia plam; ocena liczebności może się opierać nie tylko na postaci „współczesnej” (czyli jednoczesnej), ale i „następczej”, np. kura może się nauczyć dziobać ziarna tę samą co poprzednio liczbę razy; umiejętnością podobną do liczenia bezsłownego jest występujące już u owadów, a nawet u pierścienic (dżdżownica) — postaciowe ocenianie relacji na lewo–na prawo, które imituje myślenie abstrakc. (inaczej „wyobrażeniowo-pojęciowe”); w tym kontekście jest używane niekiedy określenie „bezsłowne pojęcie”.