bałtycka tarcza

bałtycka tarcza, dawniej Fennoskandia,

geol. wydźwignięta część krystalicznego podłoża prekambryjskiej platformy wschodnioeur., obejmująca Płw. Kolski, Karelię, Finlandię, Szwecję i południową Norwegię.

Zbud. z archaicznych i proterozoicznych skał metamorficznych i magmowych, tworzących stare pasma górskie (m.in. karelidy), które już w proterozoiku zostały zrównane; najstarsze z tych skał, o wieku określonym metodami izotopowymi na ok. 3,8 mld lat, ukazują się na powierzchni na Płw. Kolskim; na tych zrównanych utworach leżą płatami okruchowe (np. piaskowce jotnickie) i wulk. skały górnego proterozoiku i dolnego paleozoiku. Prekambryjskie skały t.b. zawierają złoża wielu rud, np. żelaza, wanadu, miedzi, cynku i ołowiu, niklu oraz złoża apatytów (Płw. Kolski). W plejstocenie t.b. stanowiła centrum zlodowaceń Europy.