Volksdeutsche
 
Encyklopedia PWN
Volksdeutsche
[fọlksdọiczə; niem.],
osoby wpisane 1939–45 przez odpowiednie władze III Rzeszy na niem. listę nar. (Deutsche Volksliste, DV) na podstawie kryteriów nar. i rasowych, będące dotychczas obywatelami państw okupowanych przez Niemcy, szczególnie zamieszkujące na obszarach włączonych do III Rzeszy, m.in. na Górnym Śląsku, Pomorzu, w Wielkopolsce i północnym Mazowszu.
Na ziemiach pol. wcielonych do Rzeszy segregację ludności ostatecznie przeprowadzono na podstawie rozporządzenia Min. Spraw Wewn. Rzeszy z 4 III 1941; lista obejmowała 4 kategorie Volksdeutschów: do I i II grupy (uzyskiwały niem. obywatelstwo) zakwalifikowano osoby zasłużone w walce o niemieckość lub przyznające się do niej, do III i IV (uzyskiwały stałą lub tymczasową niem. przynależność państw.) osoby związane z niemieckością, m.in. pochodzące z małżeństw mieszanych narodowo oraz Mazurów, Kaszubów i Ślązaków; I–III grupę obowiązywała służba wojsk. (czł. III grupy nie mogli być przełożonymi); do 1944 na niem. listę nar. zakwalifikowano, gł. przymusowo, ok. 3 mln osób; w GG o wpisanie na niemiecką listę narodową zainteresowane osoby występowały dobrowolnie i uzyskiwały indywidualne nadanie obywatelstwa; ponadto ustanowiono dodatkową kategorię obejmującą gł. potomków kolonistów niem. (Deutschstämmige); po wojnie władze państwa pol. zrehabilitowały większość osób przymusowo zakwalifikowanych na niem. listę nar., 1950 zrehabilitowały pozostałych.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia