Szczytno
 
Encyklopedia PWN
Szczytno,
m. powiatowe w województwie warmińsko-mazurskim, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Równiny Mazurskiej, nad jez.: Domowe Małe i Domowe Duże.
Ludność miasta: ogółem — 23,3 tys. mieszkańców (2019)
Gęstość zaludnienia: 2 115,2 os/km2 (2019)
Powierzchnia: 11 km2
Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 21°00′E, szerokość geograficzna: 53°34′N
Prawa miejskie: nadanie praw — 1723
Oficjalne strony WWW: www.um.szczytno.pl
Ośr. turyst., przem. i usługowy; przemysł: drzewny i spoż.; liczne szlaki piesze, turyst. baza noclegowa; węzeł kol. i drogowy; Wyższa Szkoła Policji; Muzeum Warmii i Mazur. W pobliżu jedyny w tej części Polski, cywilny międzynarodowy port lotniczy Szczytno-Szymany (od 1996 stałe połączenia z Warszawą i miastami w Niemczech).
Historia. Na dawnym obszarze pruskiego plemienia Galindów drewniany zamek krzyżacki zbud. w poł. XIV w. (niem. Ortelsburg, pol. Szczytno), 1370 spalony przez Litwinów, wkrótce odbud.; zdobywany 1410 i w czasie wojny trzynastoletniej (1454–66) przez Polaków; w 2. poł. XIV w. osada bartników z Mazowsza; na mocy pokoju tor. 1466 pozostał w państwie krzyżackim, od 1525 w Prusach Książęcych, dzielił ich losy polit.; prawa miejskie 1616, pełne — 1723; miasto usługowo-roln.; 1818–1975 i od 1999 siedziba powiatu; od 1883 połączenie kol., wkrótce ważny węzeł kolejowy. Od poł. XIX w. ośr. pol. ruchu społ.-nar. na Mazurach, kierowanego przez Mazurską Partię Lud.; prasa pol., m.in. „Gazeta Ludowa”, „Mazur”; od 1910 Mazurski Bank Lud.; objęte plebiscytem 1920, pozostało w granicach Niemiec; 1923–28 działało tu Zjednoczenie Mazurskie, od 1934 ZPwN, wychodził „Mazurski Przyjaciel Ludu”; w czasie II wojny światowej obóz pracy przymusowej; od 1945 w Polsce.
Zabytki. Pozostałości zamku krzyżackiego (koniec XIV w., rozbudowa XX w.), kościół ewangelicki (pocz. XVIII w.).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia