Szaniawski Józef Kalasanty

Szaniawski Józef Kalasanty, ur. 1764, Kalwaria Zebrzydowska, zm. 16 V 1843, Lwów,

filozof i działacz polityczny.

W czasie powstania kościuszkowskiego należał do tzw. jakobinów pol.; po jego upadku, na emigracji w Paryżu — czł. Deputacji Pol.; po powrocie m.in. czł. TPN oraz prezes Tow. do Ksiąg Elementarnych (kierował cenzurą); w swej działalności przeszedł ewolucję od głoszenia haseł wyzwoleńczych do wiary w posłannictwo Rosji; w poglądach filoz. ulegał wpływom niem. idealizmu, w którym widział antidotum na szerzące się idee oświec.; gł. prace: O naturze i przeznaczeniu urzędowań w społeczności (1808), Uwagi względem wychowania i nauk (1821).