Straż

Straż,

stowarzyszenie oświat.-wychowawcze, zał. 1905 w Poznaniu z inicjatywy J. Kościelskiego w celu ochrony interesów ekon., społ. i nar. ludności pol. w zaborze pruskim, zagrożonych antypol. polityką rządu niem.;

skupiała konserwatystów; organizowała wiece protestacyjne, podczas akcji wyborczych udzielała pomocy pol. kandydatom do sejmu i parlamentu; od 1908 wydawała kwartalnik „Straż”; 1908 w miejsce centralnego stowarzyszenia powstał związek lokalnych stowarzyszeń Straży; liczba czł.: 1905 — ok. 29 tys., 1906 — ok. 16 tys.; prezesi: Kościelski, od 1909 — F. Niegolewski.