Stabat Mater
[łac. Stabat Mater dolorosa ‘stała Matka boleściwa (pod krzyżem)’]:
Stabat Mater
Encyklopedia PWN
1) łac. sekwencja przypisywana franciszkaninowi Jacopone da Todi (ok. 1228–1306), z melodią wziętą z chorału gregoriańskiego, stanowiącą cantus firmus niektórych kompozycji z XVI w. m.in. Josquina des Prés, G.P. da Palestriny; włączona 1727 do liturgii Kościoła rzymskokatol.; nazwa od początkowych słów tekstu („Stała Matka... pod krzyżem”);
2) typ kompozycji wok. (a cappella) lub wok.-instrumentalnej, opartej na oryginalnym łac. tekście sekwencji, czasem też na jego tłumaczeniu, pojawiający się w epoce baroku (A. Steffani, A. Scarlatti, G.B. Pergolesi), a następnie podejmowany przez wielu późniejszych kompozytorów (L. Boccherini, F. Schubert, G. Rossini, G. Verdi, A. Dvořák, F. Poulenc, w Polsce J. Elsner, K. Szymanowski, K. Penderecki i in.).
