Śniadecki Jan Chrzciciel Władysław, ur. 29 VIII 1756, Żnin, zm. 9 XI 1830, Jaszuny k. Wilna,
brat Jędrzeja, astronom, matematyk i filozof.
Śniadecki Jan Chrzciciel Władysław
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Wybitny uczony polskiego oświecenia; profesor krakowskiej Szkoły Głównej, organizator i dyrektor (1792–1803) obserwatorium astronomicznego w Krakowie; 1806–25 profesor, 1807–15 rektor uniwersytetu w Wilnie, dyrektor wileńskiego obserwatorium astronomicznego; działacz Komisji Edukacji Narodowej; od 1801 członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 1808 członek Petersburskiej Akademii Nauk; popularyzator nauki i organizator życia naukowego w Polsce; odkrył, niezależnie od H.W. Olbersa, planetoidę Pallas; był pionierem rachunku prawdopodobieństwa w Polsce, a także twórcą polskiej terminologii matematycznej i astronomicznej; w poglądach filozoficznych i literackich przeciwnik romantyzmu (m.in. O pismach klasycznych i romantycznych, „Dziennik Wileński” 1819), krytyk idealizmu i myślenia scholastycznego, był zwolennikiem metod empirycznych w nauce, zwłaszcza metody indukcyjnego dochodzenia do prawdy; postulował uniezależnienie nauki i moralności od religii; Filozofia umysłu ludzkiego (1821).
