Służba Cywilna Narodu

Służba Cywilna Narodu (SCN),

cywilna organizacja konspiracyjna obozu nar., powołana IX 1942 w wyniku przekształcenia i rozbudowy Komisariatu Cywilnego przy Organizacji Wojsk. Związek Jaszczurczy;

SCN była zapleczem adm. Narodowych Sił Zbrojnych, podporządkowanym Tymczasowej Narodowej Radzie Politycznej; do III 1944 nie uznawała zwierzchnictwa Delegatury Rządu RP na Kraj; w programie ideowopolit. opowiadała się za: odbudową niepodległego państwa pol. w przedwojennych granicach, ale z nową granicą zachodnią przesuniętą na linię Odry i Nysy Łużyckiej, utworzeniem Katol. Państwa Narodu Pol., nar. ustrojem parlamentarnym w konfederacji państw Europy Środkowej, wychowaniem chrześc.-nar., nar. samorządem gosp. z ograniczeniem praw własności i parcelacją ziemi, solidaryzmem nar. przeciwstawianym podziałom klasowym; SCN przygotowywała kadry dla administracji państw. i samorządowej, policji, przemysłu na okres powojenny; prowadziła działalność bieżącą, m.in. szkolenie i propagandę; organ prasowy: „W służbie narodu” (1943–44); kier. SCN — K. Gluziński („Franciszek Górnicki”) ze środowiska ONR, zast. — S. Froelich („Hieronim Rudzki”) z SN, sekr. — gen. „Olsza”, szef administracji ogólnej — S. Kasznica („Śluza”); organizacja liczyła kilkanaście tysięcy członków w GG i ziemiach wcielonych do III Rzeszy; struktura terytorialna obejmowała okręgi, powiaty i starostwa, którymi kierowali komisarze cywilni; po zawarciu III 1944 umowy scaleniowej NSZ z AK działalność SCN ustała.