Rodin Auguste François-René
 
Encyklopedia PWN
Rodin
[rodę̣]
Auguste François-René Wymowa, ur. 12 XI 1840, Paryż, zm. 18 XI 1917, Meudon,
francuski rzeźbiarz i rysownik.
Kalendarium
Urodził się 12 XI 1840 w Paryżu. Po trzykrotnie nieudanych próbach dostania się do École des Beaux-Arts zaczął pracować jako projektant i dekorator wyrobów rzemiosła artystycznego; z tego okresu pochodzi dekoracyjne terakotowe popiersie Młoda kobieta w kapeluszu z kwiatami (ok. 1865). Od 1864 w manufakturze w Sèvres współpracował z rzeźbiarzem i projektantem A.-E. Carrier-Belleuse’em (Waza tytanów — Victoria and Albert Museum, Londyn). W czasie wojny francusko-pruskiej 1870–71 wyjechał do Brukseli, gdzie pracował m.in. przy dekoracji rzeźbiarskiej gmachu giełdy. Po powrocie do Francji zaczął wystawiać na Salonie (np. Mężczyzna ze złamanym nosem 1875), kontynuował też pracę nad rozpoczętą w Brukseli rzeźbą Wiek brązu; był to werystycznie ujęty akt męski.
Rzeźby monumentalne
Przełom w twórczości Auguste’a Rodina stanowiła podróż do Włoch (1875–76), gdzie studiował rzeźbę renesansową, zwłaszcza dzieła Michała Anioła. Po powrocie do Francji otrzymał zamówienie na wykonanie portalu dla Musée des Arts Décoratifs; miała to być monumentalna kompozycja przedstawiająca Bramę Piekieł, której źródłem ideowym była Boska Komedia Dantego Alighieri, a odniesieniem artystycznym Brama Raju (Porta del Paradiso) L. Ghibertiego. Całość nie została nigdy zrealizowana, natomiast powstało wiele rzeźb, m.in. Adam i Ewa oraz nowatorskie, zaskakujące, a nawet budzące zgorszenie kompozycje o dużym ładunku erotyzmu, jak Pocałunek i Ugolino; najsławniejszym elementem tego monumentalnego przedsięwzięcia jest Myśliciel, 1906 ustawiony przed Panteonem w Paryżu (od 1922 w Musée Rodin). Kolejnym monumentalnym zespołem, nad którym pracował Rodin, byli Mieszczanie z Calais (1889). Wykonane przez niego pomniki V. Hugo (1881) i H. Balzaca (1898) nie trafiły nigdy na miejsce przeznaczenia; swobodna, pełna ekspresji, niemal naturalistyczna postać Balzaca, pozbawiona obowiązującego w rzeźbie pomnikowej decorum, stanowiła zasadniczy zwrot w tej dziedzinie i została poddana gwałtownej krytyce. Z okresu po 1900 pochodzą studia aktów, np. Kroczący mężczyzna (1900–07), przełamujący wszelkie akademickie kanony przedstawiania postaci ludzkiej; wówczas też powstała słynna Katedra. Przez całe życie Rodin wiele rysował, w młodości projekty o charakterze dekoracyjnym, później szkice do rzeźb, studia z modela, serie aktów. Zmarł 18 XI 1917 w Meudon.
Warsztat rzeźbiarski
Podejmując prace nad monumentalnymi i złożonymi zespołami rzeźbiarskimi, Rodin tworzył latami, zmieniając projekty, odchodząc od swych zamysłów i do nich wracając, niejednokrotnie realizując pierwotny projekt tylko we fragmentach. W swej twórczości odwoływał się do Michała Anioła, tak pod względem formalnym, jak i ideowym (np. wyłaniające się z bloków marmuru Myśl 1893–95 czy Ręka Boga 1896, nawiązujące do posągów Niewolników włoskiego mistrza). Odchodząc od klasycyzmu i dekoracyjności na rzecz realizmu, a nawet naturalizmu, wprowadzał elementy rodzajowe, uważane niekiedy za trywialne. Jego dorobek stanowi przełom w dziejach rzeźby XIX w. i wyznacza całkiem nowe kierunki, rozwinięte w XX w. Znaczna część prac artysty znajduje się w muzeum jego imienia w Paryżu. Uczennicą i tragiczną kochanką Rodina była C. Claudel.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Rodin Auguste, Mieszczanie z Calais, pomnik, 1884–86, Calais (Francja)fot. S. Kuruliszwili/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia