Parys

Parys, Aleksander, gr. Páris, Aléxandros,

mit. gr. syn Priama i Hekuby;

wobec przepowiedni, że stanie się zgubą Troi, usunięty po urodzeniu z domu; znaleziony i wychowany przez pasterzy, stał się sędzią w sporze 3 bogiń (Hery, Ateny i Afrodyty) o złote jabłko Eris; mając w nagrodę do wyboru władzę królewską, sławę wojenną i najpiękniejszą kobietę za żonę, przyznał jabłko Afrodycie, która przyrzekła mu Helenę; zginął trafiony zatrutą strzałą z łuku Filokteta. Mit o Parysie wykorzystywano od czasów starożytnych w literaturze, rzeźbie (reliefy hellenistyczne i rzymskie; R.G. Donner, A. Canova i in.), malarstwie (malowidła pompejańskie; L. Cranach (st.), P.P. Rubens, A. Watteau, J.L. David, A. Feuerbach, H. von Marées, A. Renoir, P. Gauguin, L. Corinth); temat kilku oper (m.in. Ch.W. Glucka).

Watteau Jean-Antoine, Sąd Parysa, 1720–21 — Pałac Charlottenburg, Berlin