Markisz Perec

Markisz Perec, ur. 7 XII 1895, Połonne (Wołyń), zm. 12 VIII 1952, Moskwa,

żydowski poeta i powieściopisarz, tworzący w języku jidysz;

pochodził z Wołynia; 1921–26 w Warszawie, Paryżu, Londynie i Palestynie, następnie w Moskwie; współzałożyciel (1922) ekspresjonistycznej grupy literackiej Chaliastre i współwydawca pisma o tym samym tytule (od 1924 w Paryżu) oraz tygodnika literackiego „Literarisze bleter” (1924–39); 1949 uwięziony przez władze stalinowskie i stracony wraz z grupą pisarzy oskarżonych o żydowski nacjonalizm; autor lirycznych i ekspresjonistycznych poematów, m.in. Wołyń (1918), będącego wyrazem nostalgii za stronami rodzinnymi, Di kupe [‘stos’] (1921) — patetycznej rozprawy z pogromami żydowskimi na Ukrainie; po powrocie do ZSRR bezskutecznie próbował pogodzić w swej twórczości entuzjazm dla nowego ustroju z przywiązaniem do zanikającej kultury i tradycji żydowskiej; temat wojennych losów Żydów polskich podjął w poemacie Cu a jidyszer tencerin [‘do żydowskiej tancerki’] (1940) i powieści Trot fun dojres [‘krokiem pokoleń’] (1966); przekłady polskie w zbiorze Stu trzydziestu poetów (1957) i antologiach poezji żydowskiej (1980, 1983).