Lizyp

Lizyp, Lýsippos, daty życia nieznane,

jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy greckich;

aktywny ok. 350–300 p.n.e.; pochodził z Sykionu; nadworny portrecista Aleksandra III Wielkiego; słynął z wirtuozowskiej techniki brązowniczej; inicjator wieloplanowej kompozycji (efekty głębi przestrzennej) i nowej wizji plast. niektórych bóstw (np. Eros przedstawiany jako dziecko); twórca tzw. uwysmuklonego kanonu ciała ludzkiego (głowa 1/9 częścią wysokości ciała) zrealizowanego w posągu Apoksyomenos; wg tradycji gr. autor 1500 prac (oryginały zaginione) w różnej skali i b. indywidualnym stylu (m.in. oddany stan psychiczny modela); rzeźbił zwycięzców olimpijskich, bóstwa (m.in. Zeus dla Tarentu, Eros dla Tespiów), Herakles (znany z kopii rzym. Herakles Farnese), zwierzęta oraz portrety, gł. Aleksandra III Wielkiego (najsłynniejszy dla Efezu, kopia rzym. tzw. Herma Azara); wykonał także kilka wielkich grup kommeratywnych (m.in. grupy antenatów Daochosa w Farsalos); Lizyp wywarł decydujący wpływ na rzeźbę hellenistyczną.

Lizyp, Herakles Farnese (IV w. p.n.e.) — Museo Nationale, Neapol