Hindustańska, Nizina

Hindustańska, Nizina, ang. Hindustan, hindi Bhārat ke maidān,

niz. w Azji Południowej, między wyż. Dekan na południu, Wyż. Irańską na zachodzie, Himalajami na północy i G. Birmańskimi na wschodzie, na terytorium Pakistanu, Indii, Bangladeszu i południowym Nepalu, gdzie nosi nazwę niz. Taraj.

Dł. 3000 km, szer. 250–300 km; wysokość do 200 m. Powstała na miejscu zapadliskowej cieśniny mor. wypełnionej w trzeciorzędzie i czwartorzędzie osadami rzek himalajskich. Obejmuje niziny Indusu i Gangesu łącznie z deltą Gangesu i Brahmaputry. Klimat zwrotnikowy, na Niz. Indusu suchy i wybitnie suchy, na Niz. Gangesu monsunowy; średnia temp. w lipcu 30–36°C, w styczniu 15–18°C; roczna suma opadów na zachodzie poniżej 400 mm (na pustyni Thar poniżej 100 mm), w części środkowej ok. 700 mm, na wschodzie — 1000–2000 mm. Żyzne gleby aluwialne. Roślinność naturalna całkowicie wyniszczona, we wschodniej części pozostałości wiecznie zielonych lasów tropikalnych. Gęsta sieć rzek i kanałów nawadniających; częste katastrofalne powodzie spowodowane dużymi opadami w lecie i intensywnym spływem powierzchniowym wód opadowych w południowej, pozbawionych lasów, Himalajach. N.H. należy do najgęściej zaludnionych (500–600 mieszk. na km²) i ważnych regionów roln. na świecie (uprawa zbóż, juty, bawełny, trzciny cukrowe, herbaty); wydobycie ropy naftowej, gazu ziemnego, soli kam.; gł. m. Kalkuta, Waranasi, Dhaka, Karaczi. N.H. jest jednym z najstarszych ośr. cywilizacji ludzkiej, kolebką 2 wielkich religii: hinduizmu i buddyzmu.