Ganges
 
Encyklopedia PWN
Ganges, hindi i sanskr. Gaṅgā, ang. Ganges, Ganga,
jedna z gł. rzek Azji Południowej, w Indiach i Bangladeszu;
Położenie w państwie: Indie, Bangladesz
Ujście: uchodzi do akwenu: Indyjski, Ocean (wspólne ujście z Brahmaputrą i Ćandpurem do Zat. Bengalskiej)
Długość: 2 510 km (wg innych danych 2700)
Powierzchnia dorzecza: 1 mln km2 (ponad)
Przepływ średni: 38 000 m3/s
Główne rzeki zasilające: Jamuna, Son, Damodar, Ramganga, Gomati, Ghaghra, Gandak, Burhi Gandaki, Kosi
Główne miejscowości: Kanpur, Allahabad, Waranasi, Patna, Kalkuta, Mirzapur, Bhagalpur
długość 2510 km (wg innych danych 2700 km); dorzecze ponad 1 mln km2, a wraz z Brahmaputrą — około 1,7 mln km2; długość Gangesu w Indiach wynosi 2252 km (dorzecze obejmuje powierzchni 1/4 kraju), w Bangladeszu — 258 km. Wypływa jako Bhagirathi z lodowca Gangotri w Himalajach, na wysokości 4600 m; po połączeniu z rzeką Alaknanda przyjmuje nazwę Ganges; w górnym biegu płynie przez odgałęzienia Himalajów (w górach Śiwalik tworzy liczne progi i wodospady) w wąskiej dolinie, w środkowym i dolnym — przez Nizinę Hindustańską — w szerokiej (8–12 km); po połączeniu z Brahmaputrą tworzy największą na Ziemi deltę (powierzchnia około 80 tysięcy km2, wg innych danych około 100 tysięcy km2), zwana w południowej części Sundarban; uchodzi do Zatoki Bengalskiej (główne ramiona: Hugli i Padma-Meghna); główne dopływy: Gomati, Ghaghra, Gandak, Kosi (lewe), Jamuna, Son, Damodar (prawe); duże wahania stanu wód; letnie wezbrania (do 10 m) powodują katastrofalne powodzie; średni przepływ przy ujściu 38 tysięcy m3/s; pływy morskie sięgają 300 km od ujścia (wysokość w Kalkucie 3–3,4 m); wyzyskiwana do nawadniania (zasila około 10 tysięcy km kanałów); żeglowna 1450 km, do Kalkuty dostępna dla statków morskich; główne miasta nad Gangesem: Kanpur, Allahabad, Waranasi, Patna, Kalkuta; święta rzeka hindusów; pielgrzymki (zwłaszcza do Waranasi), liczne miejsca kremacji i obrzędowych kąpieli; wody Gangesu silnie zanieczyszczone; 1985 opracowano międzynarodowy 10-letni plan ratowania Gangesu (Ganga Action Plan), zakończone 2000 niepowodzeniem.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Waranasi, pielgrzymi nad świętą rzeką Ganges (Indie)fot. Glob 4 /J. Piwowarczyk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Hardwar, rytualne ablucje w wodach Gangesu podczas festiwalu Kumbha Mela fot. P. Tomaszewski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia