Gujańska, Wyżyna

Gujańska, Wyżyna, hiszp. Altiplanicie de la Guayana, Macizo de las Guayanas, Meseta de la Guayana, hol. Hoogland van Guyana, fr. Massif des Guyanes, ang. Guiana Highlads,

wyżyna w Ameryce Południowej, między Niziną Amazonki na południu a Niziną Orinoko na północy, w Wenezueli, Gujanie, Surinamie, Gujanie Francuskiej i Brazylii;

od Oceanu Atlantyckiego oddzielona wąską niziną nadbrzeżną; pow. ok. 1,2 mln km². Zbudowana z prekambryjskich skał krystalicznych, miejscami pokryta mezozoicznymi, kontynentalnymi piaskowcami; stanowi falistą peneplenę z potężnymi ostańcowymi górami stołowymi: Auyán Tepuí (2950 m) i Roraima (2772 m) w górach Serra Pacaraima oraz odosobnionymi pasmami górskimi: Serra Imeri (wysokość do 3014 m — Pico da Neblina), Serra Parima, Serra de Tumucumaque. Klimat równikowy wilgotny, w części zachodniej podrównikowy wilgotny suchy. Obszar Wyżyny Gujańskiej odwadniają liczne rzeki: Maroni, Courantyne, Essequibo, Caroní i in.; na rzekach liczne progi i wodospady (najwyższy na Ziemi wodospad Salto Angel, wys. 1054 m). Główne formacje roślinne: w górach wilgotne lasy równikowe, w zachodniej części sawanna, w dolinach rzek lasy galeriowe; na wybrzeżach namorzyny (mangrowe). Wydobycie rud żelaza i manganu, złota, diamentów, boksytu.