Brutus

Brutus, Lucius Iunius Brutus, żył na przeł. VI i V w. p.n.e.,

wg tradycji twórca republiki rzymskiej;

siostrzeniec króla Tarkwiniusza Pysznego, za rządów wuja z obawy o swoje życie udawał tępego (stąd przydomek Brutus, łac. ‘głupiec’); świadek samobójczej śmierci Lukrecji, przysiągł, że uwolni Rzym od tyranii Tarkwiniusza Pysznego i jego zbrodniczej rodziny; korzystając z nieobecności króla wywołał przeciw niemu powstanie i ustanowił republikę (509 p.n.e.); wraz z mężem Lukrecji, bratankiem króla, Tarkwiniuszem Kolatynusem, wybrany na pierwszego konsula; zmusił Tarkwiniusza Kolatynusa do ustąpienia; w walce z usiłującym odzyskać tron Tarkwiniuszem Pysznym skazał na śmierć własnych synów za spiskowanie w celu przywrócenia monarchii; podczas bitwy Brutus starł się z kuzynem, Arrunsem Tarkwiniuszem, obaj padli jednocześnie. Postać prawdopodobnie fikcyjna; przypisanie legendarnemu Brutusowi nazwiska Iunius, noszonego przez plebejską rodzinę, która zaczęła robić karierę pod koniec IV w. p.n.e., wynikało z faktu, że gł. jej linia nosiła ten sam mało pochlebny przydomek.