Strug Andrzej, właśc. Tadeusz Gałecki, ur. 28 XI 1871, Lublin, zm. 9 XII 1937, Warszawa,
prozaik, publicysta, działacz społeczny i polityczny.
Strug Andrzej
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Działacz ruchu socjalist. i niepodl.; więzień Cytadeli warsz. (1895) i zesłaniec (1897–1900), uczestnik rewolucji 1905–07, po jej klęsce (do 1914) przebywał w Paryżu; od 1908 związany z PPS-Frakcją Rewolucyjną; podczas I wojny świat. żołnierz Legionów Pol. i POW; w niepodległej Polsce reprezentował lewe skrzydło PPS (1928–30 senator), w opozycji do obozu rządowego (głośna była jego kampania protestacyjna w sprawie brzeskiej); działacz Ligi Obrony Praw Człowieka (od 1934 prezes) i pol. ruchu masońskiego (1922–25 Wielki Mistrz), także czł. władz MOPR; współzał. i dwukrotny prezes Związku Zaw. Literatów Pol. (1924, 1935); demonstracyjnie odmówił przyjęcia członkostwa PAL; w nowelach Ludzie podziemni (t. 1–2 1908–09) i powieści Dzieje jednego pocisku (1910) ukazał heroizm bojowników rewolucji 1905–07 i dram. powikłania moralne i psychol. walki rewolucyjnej; walce zbrojnej o niepodległość i jej tradycjom poświęcił nowele Ojcowie nasi (1911) i powieści Odznaka za wierną służbę (1921), Mogiła nieznanego żołnierza (1922), rozczarowaniu do rzeczywistości niepodległej Polski dał wyraz w Pokoleniu Marka Świdy (1925) i powieściach satyr. (W Nienadybach byczo jest, nie ukończona, wyd. prasowe 1937–38, osobne 1968); w ekspresjonistycznej powieściach: Pieniądz (1921), Żółty krzyż (t. 1–3 1932–33), Miliardy (t. 1–2 1937–38, nie ukończona) krytyka władzy pieniądza we współcz. społeczeństwie kapitalist. oraz niszczących skutków wojny; Pisma (t. 1–20 1930–31); 1935 otrzymał Złoty Wawrzyn PAL.
