Rumkowski Chaim Mordechaj

Rumkowski Chaim Mordechaj, ur. 27 II 1877, Ilin k. Ostroga (Wołyń), zm. 1944, Oświęcim,

działacz syjonistyczny, przemysłowiec;

w okresie międzywojennym działacz Organizacji Syjonistycznej w Polsce; w czasie okupacji niem. organizator i przewodniczący Rady Żydowskiej (Judenrat) w getcie w Łodzi; po jego likwidacji VIII 1944 wraz z ostatnim transportem wywieziony do obozu Auschwitz, gdzie zginął. Jego działalność jako przewodniczący Judenratu oceniana jest przeważnie krytycznie, rządził bowiem w sposób despotyczny, skrupulatnie wykonywał rozkazy niem., zwalczał konspirację antyniem. w getcie; niektórzy historycy argumentują jednak, że działał w nadziei na ocalenie przynajmniej części mieszkańców getta; R. sądził, że okupanci będą potrzebowali produktów wytwarzanych przez rzemieślników pracujących w getcie i próbował pertraktować z Niemcami.