Purkyně, Purkinje, Jan Ewangelista 
, ur. 17 XII 1787, Libochovice, zm. 28 VII 1869, Praga,
ojciec Karela, czeski fizjolog i anatom;
, ur. 17 XII 1787, Libochovice, zm. 28 VII 1869, Praga,
Purkyně Jan Ewangelista
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
pionier w dziedzinie eksperymentalnej fizjologii i histologii; 1823–50 profesor uniwersytetu we Wrocławiu, od 1850 — w Pradze; 1839 zał. we Wrocławiu pierwszy niem. instytut fizjol.; członek francuskiej Akademii Nauk; odkrył wiele zjawisk z zakresu anatomii mikroskopowej i fizjologii zmysłów, m.in. znaczenie linii papilarnych dla identyfikacji człowieka (1823), ruch rzęskowy (1835), wprowadził też termin „protoplazma” (1839); wiele odkryć Purkyniego nosi jego imię, np. figura Purkyniego — zarys cieni naczyń krwionośnych powstający przy bocznym oświetleniu siatkówki, komórki Purkyniego — rodzaj komórek móżdżku, włókna Purkyniego — włókna układu przewodzącego serca, zjawisko Purkyniego; zasłużony dla rozwoju czeskiej kultury nar. — tłumacz dzieł J.W. Goethego i F. Schillera.
