hipnoza
med. stan zmienionej świadomości;
[gr. hýpnos ‘sen’],
hipnoza
Encyklopedia PWN
naturalny stan swoistego rodzaju „półsnu”, przez który każdy człowiek przechodzi co najmniej dwukrotnie w ciągu dnia: rano tuż przed przebudzeniem (marzenia senne przed przebudzeniem, tzw. stan hypnopagogiczny) oraz wieczorem tuż przed zaśnięciem (tzw. stan hypnopompiczny); charakteryzuje się, w porównaniu z normalnym stanem świadomości, wzmożoną wrażliwością i reaktywnością na sugestie. Hipnoza może być indukowana przez inną osobę (hipnotyzera), nie można jednak kogoś zahipnotyzować wbrew jego woli; w stanie hipnozy dochodzi między innymi do aktywacji układu przywspółczulnego, co znajduje wyraz w spowolnieniu akcji serca i oddechu oraz głębokiej relaksacji mięśni poprzecznie prążkowanych, obserwuje się też szybkie ruchy gałek ocznych, jak również charakterystyczne zmiany w zapisie elektroencefalograficznym. Hipnoza w znaczny sposób ułatwia dostęp do umysłu podświadomego, który oprócz wpływu na czynności somatyczne niezależne od naszej woli (jak np. trawienie, oddychanie, akcja serca czy temperatura ciała), pełni funkcję neurobiol. podłoża procesów emocjonalnych, motywacyjnych, wyobrażeniowych oraz związanych z przechowywaniem informacji docierających do człowieka w życiu osobniczym. Istnieją opinie o korzystnym wpływie hipnoterapii (techniki terapeutycznej wykorzystującej stan hipnozy u pacjenta) w walce ze stresem, nadwagą, uzależnieniem od nikotyny czy alkoholu, bezsennością i wieloma innymi dolegliwościami psychosomatycznymi.
