folkloryzm

folkloryzm,

styl kultury popularnej i masowej;

Genezę folkloryzmu (przeł. XVIII i XIX w.) łączy się z narodzinami eur. ideologii ludowości, uznającej folklor za progresywną wartość estetyczną i społeczną. Termin folkloryzmu (niem. Folklorismus) wprowadził H. Moser w latach 60. XX w., upowszechnili go H. Bausinger, J. Burszta, O. Sirovatka, V. Voit. Folkloryzm to system odwołań do zjawisk kultury lud., przeniesienie ich poza macierzyste środowisko kulturowe i wtórne użycie w postaci cytatu lub stylizacji „na ludowo” w popularnej kulturze artyst. (muzyce, widowisku, plastyce, piśmiennictwie), w kulturze bytu (moda, turystyka, wystrój wnętrz, detale arch.), w przekazie kultury masowej (pamiątkarstwo, reklama). Folkloryzm pełni funkcje pośrednika między kulturą lud., także w jej hist. postaci, a kulturą nar. (oficjalną). Jest wyborem tradycji, nadaje kulturze nar. cechy stylu lud., wzmacnia poczucie „swojskości”, „lokalności” i tożsamości kulturowej. Realizuje funkcje zabawowe, estetyczne, wtórnie może pełnić funkcje ideol., a nawet polityczne. Folkloryzm jest dziś także formą zabiegów mityzacyjnych („powrót do źródeł”) oraz narzędziem propagandy ekol. (ekofolkloryzm). W postaci najbardziej jawnej jest zinstytucjonalizowanym przekazem tradycji lud. (CPLiA, Stow. Twórców Lud., festiwale folkloru, zespoły Mazowsze i Śląsk). Znaki tradycji lud. (strój, taniec, symbole chłopskiego etosu) służą wzmacnianiu wspólnot typu emocjonalnego i są wykorzystywane w obchodach uroczystości nar. i rel., obrzędowości świątecznej, festynach, mityngach i spontanicznych zgromadzeniach publicznych.