Épernon Jean-Louis

Épernon

[eperną̣]

Jean-Louis de Nogaret de la Valette, książę d’, ur. 8 V 1554, Caumont, zm. 13 I 1642, Loches,

admirał Francji;

Gaskończyk, faworyt Henryka III, uczestniczył w walkach z hugenotami po stronie Ligi Katol.; od 1581 diuk i par, od 1587 głównodowodzący fr. piechotą i admirał; 1589 odmówił podporządkowania się Henrykowi IV — będąc gubernatorem Prowansji, z pomocą Hiszpanii i Sabaudii dążył do uniezależnienia się od Korony fr.; 1596 zawarł pokój z królem, zachowując Prowansję i stanowiska wojsk.; po śmierci Henryka IV (1610) doprowadził do regencji Marii Medycejskiej i umocnił swe wpływy na dworze, później poparł ją przeciwko Ludwikowi XIII; od 1622 także gubernator Guyenne; w konflikcie z A.J. Richelieum, 1641 odsunięty od wpływów.