natura
Encyklopedia PWN
Augustyn, Augustyn z Hippony, Augustyn Aureliusz, łac. Aurelius Augustinus, święty, ur. 13 XI 354, Tagasta, Numidia (ob. Suk Ahras, Algieria), zm. 28 VIII 430, Hippo Regius (Hippona, ob. Labda k. Annaby, Algieria),
najznamienitszy Ojciec Kościoła i jeden z czterech wielkich Doktorów Kościoła zachodniego, główny autorytet filozofii i teologii zachodniej do XIII wieku.
autonomia
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
[gr., ‘samorząd’],
angielski filozof i uczony.
malarz holenderski;
Chełmoński Józef, ur. 7 XI 1849, Boczki k. Łowicza, zm. 6 IV 1914, Kuklówka k. Grodziska Mazowieckiego,
malarz, jeden z najwybitniejszych twórców malarstwa realistycznego w Polsce.
Cyceron, Marcus Tullius Cicero, ur. 3 I 106, Arpinum (Lacjum), zm. 7 XII 43 r. p.n.e., Formianum k. Kajety,
rzymski mówca, mąż stanu, filozof.
