elementarne

Encyklopedia PWN

[gr., ‘samorząd’],

filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.

barn, b,

jednostka powierzchni stosowana w fizyce jądrowej i fizyce cząstek elementarnych do wyrażania przekroju czynnego;

Belgia. Polityka społeczna

Bella–Lancastera system

[s. b. läŋkəstera],

system monitorialny, metoda wzajemnego nauczania,

sposób organizacji nauczania oprac. przez A. Bella, 1801 zastosowany przez J. Lancastera w szkole w Southwark (W. Brytania);

Bellow

[bẹlo^u]

Saul