Słowacy,
naród zachodniosłow. tworzący podstawową ludność Słowacji (ok. 4,6 mln, 2001), mieszkają także w Czechach, na Węgrzech, w USA, Kanadzie, Rumunii, Polsce,
Słowacy
Encyklopedia PWN
ogółem ok. 5,7 mln; mówią językiem słowac.; wyznaniem większości Słowaków jest katolicyzm, mniejszość stanowią protestanci (luteranie) i grekokatolicy (unici). Słowacka grupa etniczna ukształtowała się ok. VI w., w wyniku zmieszania napływowych plemion słow. z zamieszkującą te tereny ludnością pochodzenia celtyckiego, germańskiego, awarskiego. Nazwa Słowacy pojawiła się w piśmiennictwie eur. w XV w. Przejawem świadomości nar. Słowaków było powstanie słowac. języka lit. (poł. XIX w.), przedtem Słowacy posługiwali się językiem czeskim. W 1863 w m. Turčianský Svätý Martin (ob. Martin) powstało słowac. stowarzyszenie kult.-nauk. pod nazwą Matica slovenská. W kulturze ludowej Słowaków wydzielić można 2 zasadnicze regiony: kulturę mieszkańców nizinnych terenów roln. (uprawa zbóż, winnej latorośli) oraz kulturę mieszkańców górskich terenów hodowlanych. Zachowały się tradycje dawnych rzemiosł: obróbka skór i wyrób skórz. przedmiotów, wyroby z drewna, tkactwo, haft, koronkarstwo, także garncarstwo. Szczególnie jest rozwinięty folklor lit. ustny — bajki i podania opiewające życie i czyny lud. bohaterów (J. Janosik).
Słowacy w Polsce. Spis ludności 1931 nie wyodrębnił Słowaków; orientacyjny szacunek pozwala przypuszczać, że w II RP było ich ok. 800; na pograniczu pol.-słowac. żyły także grupy ludności o niesprecyzowanej pol.-słowac. świadomości nar.; wg spisu powszechnego z 2002 w Polsce mieszka 2 tys. Słowaków; reprezentuje ich Tow. Słowaków w Polsce; wśród ludności Spiszu i Orawy działają również organizacje, mające swe siedziby na Słowacji: Tow. Św. Wojciecha oraz Macierz Słowacka; ważną rolę w życiu mniejszości odgrywa amatorski ruch artyst. (lokalne grupy folklorystyczne, zespoły i teatrzyki dziecięce, orkiestry dęte); dzieci mogą uczyć się języka słow. w kilkunastu szkołach.
