dysonans poznawczy
 
Encyklopedia PWN
dysonans poznawczy,
psychol. stan wywołany równoczesnym pojawieniem się w świadomości ludzkiej sprzecznych treści poznawczych;
w myśl teorii dysonansu poznawczego, sformułowanej przez L. Festingera, stan taki wywołuje przykre napięcie emocjonalne, motywujące (pobudzające) jednostkę do usunięcia lub przynajmniej ograniczenia stopnia postrzeganej niezgodności; dążenie to jest tym silniejsze, im bardziej utrwalone i rozbudowane są przekonania, które znalazły się w konflikcie, a także im większe znaczenie dla jednostki mają sprawy, których te przekonania dotyczą; redukcja dysonansu poznawczego może nastąpić przez zmianę dotychczasowych przekonań lub przez taką reinterpretację sytuacji, która pozwoli np. odrzucić otrzymaną informację lub uznać ją za pozornie tylko sprzeczną z kwestionowanym przekonaniem; działanie opisanego mechanizmu wykazano m.in. w badaniach nad zmianą postaw i opinii, zachowaniami niezgodnymi z przekonaniami itp.; udowodniły one również, że aby uniknąć dysonansu poznawczego człowiek pomija informacje niezgodne z jego przekonaniami, a spostrzega i zapamiętuje przede wszystkim te, które potwierdzają te przekonania; niektórzy autorzy skłonni są interpretować motywacyjną funkcję dysonansu poznawczego (dążenie do konsonansu) jako wtórną w stosunku do innych potrzeb jednostki.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia