Cybis Bolesław, Primavera

fot. T. Żółtowska-Huszcza/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Cybis Bolesław, Primavera

autor — Bolesław Cybis

data powstania — 1936

technika — olej, tempera, dykta

wymiary — 130 × 87

miejsce przechowywania — Muzeum Narodowe w Warszawie

Przedstawienie reprezentuje ów nurt realizmu w sztuce polskiej okresu międzywojennego, który wykazuje pokrewieństwo z niemiecką „Nową Rzeczowością” czy realizmem magicznym. Obraz ten jest jednocześnie grą z tradycją wielkiego malarstwa renesansowego, gdyż artysta nawiązuje tu, chociażby przez powtórzenie tytułu, do słynnego dzieła Sandro Botticellego. Jest to jednak gra przewrotna, albowiem Cybis ukazuje wzniosły temat w sposób bliski grotesce. Tytułowa Wiosna to nie idealna piękność, otoczona przepychem natury, lecz naga rachityczna i brzydka dziewczynka w opadających pończochach, stojąca przy umywalce i rozczesująca rzadkie, wypłonione włosy. Spadający na nią deszcz kwiatów sprawia wrażenie osypującego się deseniu taniej tapety.

Kształty postaci i przedmiotów, obwiedzione wyrazistym konturem, są tak czyste, że sprawiają wrażenie nierzeczywistości, nawet pewnej niesamowitości, a całość obrazu zawiera ogromny ładunek bolesnego i okrutnego liryzmu.

Dariusz Konstantynów

Cybis Bolesław, Primavera, 1936 — Muzeum Narodowe, Warszawa