wertep,
ukr. przedstawienie pokazywane w okresie świąt Bożego Narodzenia;
wertep
Encyklopedia PWN
wystawiane przez grupę kolędników (podobnie jak pol. szopka), w przenośnej trzypiętrowej scence w kształcie budyneczku, z zastosowaniem małych kukiełek; najwcześniejsze świadectwa istnienia w. pochodzą ze Lwowa z XVII w., pierwsze teksty (pol.-ukr.) z 2. poł. XVIII w.; teksty w., mają 2 części: misteryjną i świecką — regionalną; część misteryjna ulegała stopniowemu ograniczaniu, z wyjątkiem scen zbrodni i ukarania Heroda, regionalna stanowiła paradę typowych postaci, gł. ze wsi ukr., z Żydem, Cyganem, Moskalem; centralną postacią był Zaporożec, który wychodził zwycięsko ze wszystkich konfliktów, również z pol. panem; w XIX w., za pośrednictwem ukr. duchownych, w. stał się znany na Syberii, przyjął się także w Rosji; inspirował twórczość ukr. reżysera modernisty, Ł. Kurbasa; zakazany w ZSRR odrodził się na pocz. lat 90., dzięki biennale przedstawień bożonarodzeniowych odbywającemu się w Łucku (od 1993).
