skand

wyk. A. Dukata/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

skand, Sc, scandium,

pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 21;

Symbol: Sc

Nazwa łacińska: Scandium

Liczba atomowa: 21

Pierwiastek promieniotwórczy: nie

Grupa układu okresowego pierwiastków: 3 — skandowce

Odkrycie: 1879

Odkrywca: Nilson Lars Frederick

względna masa atomowa 44,955910; s. należy do grupy skandowców; srebrzystobiały metal, aktywny chemicznie; temperatura topnienia 1541°C, temperatura wrzenia 2831°C, gęstość 2,989 g/cm³; w związkach występuje na III stopniu utlenienia; najważniejsze związki: tlenek Sc₂O₃, azotan Sc(NO₃)₃, halogenki, np. ScCl₃, ScF₃, szczawian Sc₂(C₂O₄)₃; s. łatwo tworzy związki koordynacyjne; w przyrodzie występuje w stanie rozproszonym (gł. towarzyszy innym skandowcom; spotykany także w minerałach m.in. wolframu, cyny, toru, uranu — odpady i półprodukty ich przerobu są źródłem s.); skand i jego tlenek są stosowane w produkcji materiałów opto- i mikroelektronicznych, węglik skandu ScC jako domieszka zwiększająca twardość węglika tytanu (TiC), azotek skandu — do produkcji specjalnych tworzyw ceramicznych; radioaktywny izotop ⁴⁶Sc jest wykorzystywany jako znacznik izotopowy. S. odkrył 1879 L.F. Nilson.