saptamatryka
[sanskr., ‘siedem matek’],
saptamatryka
Encyklopedia PWN
w hinduizmie grupa bogiń wiejskich czczonych jako Siedem Matek; w tradycji ogólnoindyjskiej łączy się je gł. z bogami hinduizmu, jako ich żony; są to zazwyczaj: Brahmi (małżonka Brahmy), Maheśwari (Śiwa Maheśwara), Wajsznawi (Wisznu), Kaumari (Skanda-Kumara), Indrani (Indra), Warahi (Wisznu-Waraha; awatara), Ćamundi — forma bogini Kali; wyobrażane jako 7 postaci kobiecych, siedzących rzędem, często z dziećmi na kolanach i atrybutami należnymi ich mężom; ich strażnikami są, siedzący po bokach, Ganeśa i Wirabhadra (czyli Śiwa); mitologia lud. podkreśla groźny aspekt s., są nieprzychylne ludziom, związane ze światem demonów; sprowadzają głód, choroby, nieszczęścia; w południowych Indiach s. odpowiada grupa Siedmiu Panien czy Siedmiu Dziewic (saptakannimar, jelukannimar), czczonych w większości wiosek tamilskich w postaci grupy 7 nie ociosanych kamieni.
