rdze

rdze,

grupa charakterystycznych chorób roślin, wywoływanych przez pasożytnicze grzyby z rzędu rdzawnikowców, zaliczanego do podstawczaków;

określenie jest stosowane również do samych grzybów wywołujących rdze; grzybnia rozwija się w przestrzeniach międzykomórkowych rośliny żywicielskiej, zapuszczając ssawki do jej komórek; grzyby wytwarzają kolejno 5 typów zarodników, a wśród nich zarodniki rdzawnikowe, czyli uredospory, w postaci rdzawych skupień, od których pochodzi nazwa; cykl rozwojowy rdzy odbywa się na 1 żywicielu lub na 2; porażają narządy wegetatywne, przeważnie miejscowo, powodując znaczne zmniejszenie plonów. Rdze występują często epidemicznie, np. rdza źdźbłowa zbóż i traw, Puccinia graminis (dwudomowy grzyb, rozpoczynający cykl rozwojowy na berberysie, nieco później na źdźbłach różnych gat. zbóż i traw); powoduje obniżenie plonów o 50–70% oraz pogorszenie ich jakości; duże straty gosp. wyrządzają także: rdza brunatna pszenicy, Puccinia triticina, rdza żółta zbóż i traw, Puccinia striiformis, rdza koronowa owsa, Puccinia coronata, rdza lnu, Melampsora lini, rdza buraka, Uromyces betae, rdza wejmutkowo-porzeczkowa, Cronartium ribicola. Ochrona roślin przed rdzą polega na poszukiwaniu form odpornych, niszczeniu żywicieli nie będących roślinami uprawnymi oraz na stosowaniu fungicydów (np. triazolowych).