płciowy cykl

płciowy cykl,

fizjol. zespół cyklicznie zachodzących zmian umożliwiających jajeczkowanie, zapłodnienie i implantację zarodka w organizmie samic większości ssaków;

cykl płciowy przebiega w kilku fazach: proestrus — faza przedrujowa, estrus — ruja, postestrus — faza porujowa, diestrus — faza międzyrujowa, związanych ze wzrostem i dojrzewaniem pęcherzyka jajnikowego, jajeczkowaniem, tworzeniem się i zanikiem ciałka żółtego; hormony wydzielane kolejno w różnych fazach cyklu w jajniku wpływają na błonę śluzową macicy, wywołują w niej również cykliczne zmiany i przygotowują ją do implantacji zarodka. Cykl płciowy jest regulowany i kontrolowany przez hormony gonadotropowe przysadki i neurosekrecję podwzgórza mózgu. U samic niektórych ssaków zachodzi tylko jeden cykl płciowy w ciągu roku (monoestralne, jednorujowe, np. sarna, jeleń, dzik), u innych — kilka krótszych cykli (poliestralne, wielorujowe, np. małe gryzonie, pewne zwierzęta udomowione). Cykle płciowe u kobiet i samic naczelnych powtarzają się rytmicznie w ciągu roku (cykl miesięczny, miesiączka).