osocze,
płynna część krwi (osocze krwi) lub limfy (osocze limfy) bez krwinek;
osocze
Encyklopedia PWN
jest podstawowym środowiskiem dla elementów morfotycznych. Osocze krwi (plazma), o pH 7,46–7,50, lekko słomkowej barwy, stanowi ok. 55% objętości krwi; zawiera 91% wody, 8% związków organicznych, głównie białek, cukrów, witamin, enzymów, cytokin i lipidów, 1% związków nieorganicznych, utrzymujących równowagę kwasowo-zasadową ustroju, m.in. jony potasu, wapnia i magnezu, regulujące procesy rozwoju organizmu oraz biorące udział w procesach elektrochemicznych nerwów i mięśni; osocze krwi pozbawione czynników krzepnięcia krwi (głównie fibrynogenu) jest zwane surowicą; pełni ono różne funkcje: przenosi substancje odżywcze do tkanek i produkty przemiany materii od tkanek do układu wydalniczego, transportuje hormony od gruczołów dokrewnych i komórek do narządów docelowych, bierze udział w regulacji temperatury ciała i utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi; osocze krwi odzwierciedla metabolizm ustroju, dlatego ocena jego składu stanowi podstawę diagnostyki lekarskiej. Osocze limfy, o pH 7,46–7,48, ma skład podobny do osocza krwi; zawiera limfocyty (ok. 1900 w µl, z czego 75% stanowią limfocyty T, a 25% — limfocyty B), makrofagi i śladowe ilości erytrocytów; główną jego funkcją jest regulacja ciśnienia osmotycznego i onkotycznego tkanek; skład osocza limfy jest zmienny — koncentracja poszczególnych składników jest różna w różnych narządach.
