martwa natura

martwa natura,

szt. plast. kompozycja zestawionych ze sobą w artyst. układzie różnorodnych przedmiotów, m.in. kwiatów, owoców;

w sztuce średniowiecza i renesansu łączono elementy m.n. (często o znaczeniu symbol.) ze scenami figuralnymi. Najwcześniejszą znaną martwą naturę potraktowaną jako samodzielny temat namalował 1504 J. Barbari; w XVI w. martwe natury tworzyli też P. Aersten i Caravaggio. Jako odrębny temat w sztuce rozwinęła się w XVII w., dochodząc do rozkwitu we Flandrii (D. Seghers, P. de Vos, J. Fyt) oraz w Holandii (P. Claesz, W.C. Heda, W. van Aelst, J.D. de Heem), gdzie martwe natury pod pozorem realist. przedstawień kryły często treści moralizatorskie (na przykład martwa natura typu „Vanitas”); martwa natura była też popularna we Francji (J.B. Chardin, F. Desportes, J.B. Oudry) i w Hiszpanii; w XVIII w. też częsty temat w sztuce dekoracyjnej. W sztuce nowoczesnej temat ten jest nadal popularny, przy czym artyści na pierwszy plan wysuwają zagadnienia formalne.

Braque Georges, Kompozycja z asem treflowym, 1913 — Paryż, Muzeum Narodowe Sztuki Nowoczesnej, Centrum Pompidou