ludy pierwotne, ludy prymitywne,
termin o zabarwieniu wartościującym używany na określenie społeczności przeciwstawianych ludom cywilizowanym, gł. eur.;
ludy pierwotne
Encyklopedia PWN
został wprowadzony w 2. poł. XIX w. przez ewolucjonistów na określenie grup ludzkich na wczesnym etapie rozwojowym, zarówno żyjących we wczesnych epokach dziejowych, jak i tych uznawanych za ich współcz. pozostałości; zastąpił wcześniejsze, XVIII-wieczne określenia „ludy natury”, „dzicy”; obecnie wychodzi z użycia ze względu na pejoratywny wydźwięk, zwłaszcza w wersji „ludy prymitywne”, „niecywilizowane” zakłada on niższość i brak zdolności rozwojowych; współcz. etnologia nie stosuje go, proponując w zamian szczegółowe określenia charakteryzujące cechy badanych grup: „ludy niepiśmienne” (brak znajomości pisma, co ogranicza przekaz, ale nie wyklucza bogatej kultury duchowej, przekazywanej ustnie); „społeczności przedindustrialne” (uboga kultura materialna, oparta na gospodarce przyswajającej — zbieractwo, łowiectwo, proste formy rolnictwa; uzależnienie od natury, wolne tempo rozwoju); „społeczeństwa plemienne” (mała liczebność grup, brak organizacji państw. i miast); „społeczeństwa proste” (brak lub nieliczne rozwinięte instytucje społ., niewielkie różnice w zamożności członków, duża rola grup rodowych i sąsiedzkich, wierzenia rel. o charakterze animistycznym).
