kontrapunkt
 
Encyklopedia PWN
kontrapunkt
[łac.],
muz. technika kompozytorska polegająca na snuciu 2 lub więcej niezależnych od siebie, ale w trakcie wykonania współbrzmiących ze sobą linii melodycznych, tworzonych wg określonych zasad tonalnych, harmonicznych i rytmicznych (polifonia);
także głos (linia melodyczna) dokomponowywany do istniejącej już melodii (cantus firmus), np. do tematu w fudze; w okresie renesansu wykształcono ścisłe reguły (tzw. k. ścisły) normujące technikę kontrapunktyczną (wzór stanowiły kompozycje G.P. da Palestriny); polifonię muzyki czasów późniejszych, opartą na systemie dur-moll, cechuje rozluźnienie reguł (tzw. k. swobodny); również przedmiot studiów w uczelniach muz.; wymaga opanowania gatunków kontrapunktycznych (nuta przeciw nucie, 2 nuty przeciw nucie itd., w układzie 2-, 3-, 4-głosowym), opanowania sztuki komponowania kanonu (imitacja ścisła) i fugi; klas. podręczniki k.: G. Zarlino Istitutioni harmoniche (1558), J.J. Fux Gradus ad Parnassum (1725), H. Bellermann Der Contrapunkt (1862); w Polsce: K. Sikorski Kontrapunkt (cz. 1–3 1953–57), H. Feicht Polifonia renesansu (1957).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia