kombatanckie organizacje w Polsce

kombatanckie organizacje w Polsce,

organizacje obywateli pol., którzy brali udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach nar., wchodząc w skład formacji wojsk. lub organizacji walczących o suwerenność i niepodległość RP.

W II RP istniało kilkadziesiąt organizacji, z których 34 zjednoczyły się 1928 w Federację Polskich Związków Obrońców Ojczyzny (FPZOO). Po II wojnie świat. na uchodźstwie 1945 powstało Stowarzyszenie Polskich Kombatantów (SPK) i in. organizacje; w kraju 1949 przymusowo połączono 11 organizacji w Związek Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD), podległy partii komunist. i wyposażony w niektóre kompetencje władzy adm. (m.in. weryfikował i przyznawał uprawnienia kombatanckie). Po 1989 powstało lub podjęło legalną działalność kilkaset organizacji kombatanckich tworzonych wg różnorodnych kryteriów (ogólnokrajowe, regionalne, skupiające kombatantów z wszystkich formacji lub wybranego okresu czy organizacji), liczących od kilkudziesięciu do kilkuset tys. członków. Do organizacji o zasięgu ogólnokrajowym należą m.in.: Antykomunist. Związek Więźniów Polit. 1939–1956, Jaworzniacy — Związek Młodocianych Więźniów Polit. lat 1944–1956, Klub Kadetów Weteranów II wojny światowej, Krajowy Związek byłych Żołnierzy PSZ na Zachodzie, Krajowy Związek Weteranów Walk 1939–1989 o Polskę Wolną i Sprawiedliwą, Niepodległościowy Związek Żołnierzy AK, Niezależny Ruch Kombatantów AK, Ogólnokrajowe Stow. Kombatantów PSZ na Zachodzie, Ogólnokrajowy Związek byłych Żołnierzy Konspiracyjnego WP, Ogólnopol. Związek Żołnierzy AK, Ogólnopol. Związek Żołnierzy BCh, Pol. Związek byłych Więźniów Polit. Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych, Pol. Związek Kombatantów, Pol. Związek Więźniów Komunizmu, Stow. byłych Żołnierzy BCh, Stow. „Łagierników” Żołnierzy AK, Stow. „Poznański Czerwiec 56”, Stow. Dzieci Holocaustu w Polsce, Stow. Dzieci Zamojszczyzny Ofiar Prześladowań Represji i Odosobnienia w Obozach Hitlerowskich w Czasie II wojny światowej, Stow. Kombatantów Oddziałów Leśnych Rzeczypospolitej, Stow. Lotników Pol., Stow. Pol. Kombatantów Obrońców Ojczyzny, Stow. Pol. Kombatantów w Kraju, Stow. Szarych Szeregów, Stow. Weteranów Wojny Pol.-Bolszewickiej, Stow. Więźniów byłych Dzieci Hitlerowskich Obozów Koncentracyjnych, Stow. Żołnierzy AK, Stow. Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Świat., Środowisko Żołnierzy Pułku AK „Baszta” i Innych Mokotowskich Oddziałów Powstańczych, Świat. Związek Żołnierzy AK, Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, Stow. Społ.-Kombatanckie, Związek Inwalidów Wojennych RP, Związek Kadetów II RP, Związek Kombatantów Pol. w Kraju, Związek Kombatantów RP i byłych Więźniów Polit., Związek Legionistów Pol., Związek Ociemniałych Żołnierzy RP, Związek Piłsudczyków, Związek Powstańców Warsz., Związek Represjonowanych Żołnierzy Górników, Związek „Solidarności” Pol. Kombatantów, Związek Sybiraków, Związek Więźniów Polit. Okresu Stalinowskiego, Związek Żołnierzy AK, Związek Żołnierzy Lud. WP, Związek Żołnierzy NSZ, Związek Żołnierzy Podziemnych Sił Zbrojnych.