kaseta magnetowidowa

kaseta magnetowidowa, kaseta wideo, kaseta wizyjna, wideokaseta,

kaseta z taśmą magnet. służąca do zapisywania i odtwarzania obrazów telewizyjnych oraz towarzyszącego im dźwięku przy użyciu magnetowidu lub kamwidu.

Konstrukcja i rozmiary k.m., a także rodzaj taśmy magnetycznej, jej wymiary oraz szybkość przesuwania się zależą od zastosowanego systemu zapisu (odtwarzania) sygnału. Głównym zadaniem k.m. jest zapewnienie warunków do prawidłowego przesuwania się taśmy względem głowic magnetowidu (kamwidu), a także ochrona taśmy przed czynnikami zewn. (zanieczyszczeniami, mech. uszkodzeniami itp.). Wszystkie k.m. są wyposażone w konstrukcje zabezpieczające przed nieumyślnym skasowaniem nagrania i zapobiegające obracaniu się nawojów w kasecie i tworzeniu pętli taśmy w czasie przenoszenia. Taśmę chroni wieczko, które po włożeniu kasety do magnetowidu jest automatycznie otwierane. Produkcja i montaż k.m. są w wysokim stopniu zautomatyzowane i odbywają się w pomieszczeniach idealnie czystych, klimatyzowanych, z pełną kontrolą warunków procesu technologicznego.

K.m. jest zwykle kasetą jednostronną (nieodwracalną), wykonaną z wysokoudarowego tworzywa (np. ABS), odpowiednio użebrowaną (w celu zapewnienia dużej sztywności i wytrzymałości mech.). Jakość taśmy magnet. (gł. trwałość warstwy magnetycznie czynnej i gładkość powierzchni) decyduje o częst. zaników sygnału, ujawniających się w postaci jasnych błysków na ekranie odbiornika (w przypadku taśm wysokiej jakości występuje nie więcej niż kilka zaników na min); liczba zaników wzrasta w wyniku eksploatacji taśmy (najlepsze taśmy wytrzymują do kilku tys. przejść, złej jakości — czasami nie więcej niż 50).

W pierwszych magnetowidach kasetowych powszechnego użytku (domowych) systemu VCR (oprac. 1972) k.m. zawierały szpule ustawione współosiowo jedna nad drugą; w urządzeniach systemu Beta (1975), U-matic (1974), V-2000 (1979) szpule w k.m. były umieszczone obok siebie w jednej płaszczyźnie; systemy te nie są już używane, obecnie najpowszechniej stosuje się urządzenia systemu VHS (1976) oraz jego odmiany; k.m. VHS (standardowa) ma wymiary 188 × 104 × 25 mm, taśmę o szer. 14,7 mm (1/2 cala), czas nagrania wynosi 60–300 min; kaseta VHS-C, stosowana gł. w kamwidach, różni się od niej długością taśmy i wielkością obudowy (92 × 59 × 23 mm); kasety S-VHS i S-VHS-C, zawierające taśmę o wyższej jakości, mają takie same wymiary, jak kasety VHS i mogą być stosowane zarówno w specjalnych magnetowidach S-VHS (pozwalających na uzyskanie jakości obrazu porównywalnej z jakością obrazu uzyskiwaną w telewizji programowej), jak i w zwykłym sprzęcie VHS. System Video 8 mm (1983) oraz jego ulepszona wersja — Hi8 (1988) wykorzystuje k.m. o wymiarach 95 × 62,5 × 15 mm z taśmą metal. o szer. 8 mm; kasety te mogą być też stosowane w urządzeniach systemu Digital 8 (1999).

Najnowszym rodzajem k.m. są kasety cyfrowe z taśmą metal. o szer. 6,35 mm, przeznaczone do stosowania w magnetowidach i kamwidach cyfrowych: DV o wymiarach 125 × 78 × 14,6 mm i MiniDV o wymiarach 66 × 48 × 12 mm.

Mirosław Rusek