filmowa muzyka
 
Encyklopedia PWN
filmowa muzyka,
jeden z głównych składników dzieła filmowego, niekiedy też funkcjonujący samodzielnie.
Początkowo tworzono tzw. kinoteki, zbiory utworów mających ilustrować różne sceny filmowe; kompozytorzy (m.in. C. Saint-Saëns, A. Honegger, P. Hindemith, A. Schönberg) komponowali też oryginalną muzykę do filmów. Powstanie ok. 1928 filmu dźwiękowego z mechanicznie utrwaloną na taśmie filmowej ścieżką dźwiękową zapoczątkowało rozwój muzyki filmowej w ścisłym sensie. Muzyka w dziele filmowym może współtworzyć świat przedstawiony (tzw. muzyka w kadrze, wynikająca z fabuły) lub stanowić element jego interpretacji (tzw. muzyka poza kadrem) jako np. komentarz, ilustracja, przerywnik, tło; w filmach abstrakcyjnych, jako dźwiękowa transpozycja wizualnych zdarzeń, jest często tworzona przez odpowiednie zarysowanie ścieżki dźwiękowej (G. Dulac, N. Mc Laren). Muzyka filmowa wykorzystuje różne rodzaje, gatunki i formy muzyczne (np. jazz, muzykę symfoniczną, kameralną, elektroniczną, chorał gregoriański, piosenkę) bądź w postaci cytatów tworzących muzyczne opracowanie filmu, bądź w postaci kompozycji oryginalnych, komponowanych specjalnie dla danego filmu. Szczególną rolę odgrywa muzyka w tzw. filmach muzycznych (komedia muzyczna, operetka, musical), w filmowych adaptacjach oper i baletów oraz w popularnych od lat 80. XX w. teledyskach. Kompozytorzy muzyki filmowej: w Wielkiej Brytanii — R. Addinsell, B. Britten, P.M. Davies, L. Rosenman, W. Walton, we Francji — G. Auric, G. Delerue, M. Jarre, M. Jaubert, J. Kosma, M. Legrand, w Niemczech — H. Eisler, H. Henze, w Stanach Zjednoczonych — D. Tiomkin, J. Williams, Polak B. Kaper, we Włoszech — A. Cicognini, V. Gelmetti, E. Morricone, G. Petrassi, N. Piovani, N. Rota, w ZSRR — A. Chaczaturian, I. Dunajewski, A. Pietrow, S. Prokofjew, D. Szostakowicz, w Polsce — W. Kazanecki, W. Kilar, K. Komeda-Trzciński, Z. Konieczny, A. Kurylewicz, A. Markowski, R. Palester, J.K. Pawluśkiewicz, K. Penderecki, K. Serocki, Z. Preisner, J.A.P. Kaczmarek i in.
Bibliografia
Z. Lissa Estetyka muzyki filmowej, Kraków 1964;
A. Helman Na ścieżce dźwiękowej. O muzyce w filmie, Kraków 1968;
J.L. Limbacher Film Music, New York 1974;
A. Lacombe, C. Rocle La musique du film, Paris 1979;
H. La Motte-Haber, H. de Emons Filmmusik, München 1980.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia