dojrzałość płciowa
 
Encyklopedia PWN
dojrzałość płciowa,
etap rozwojowy organizmu zwierzęcego, w którym osiąga on zdolność do rozmnażania się, czyli produkowania komórek rozrodczych (gamet), zapłodnienia i wydania na świat potomstwa.
U człowieka proces osiągania dojrzałości płciowej nosi nazwę pokwitania; rozpoczyna się zwykle w wieku ok. 11 lat u dziewcząt, a 12–13 lat u chłopców; podwzgórze wytwarza wówczas hormon pobudzający przysadkę do uwalniania hormonów gonadotropowych, które stymulują gruczoły płciowe (gonady) do wydzielania hormonów płciowych (testosteronu przez jądra i estrogenów przez jajniki) oraz do produkowania komórek rozrodczych — plemników i jaj. Hormony płciowe, działając na tkanki organizmu, powodują wytwarzanie charakterystycznych dla gat. drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych, jak rozwój narządów płciowych, swoiste owłosienie, ubarwienie sierści u zwierząt, właściwa dla płci budowa krtani. Dojrzałość płciową charakteryzuje pojawienie się popędu płciowego i cykli rozrodczych, sterowanych przez czynniki środowiskowe (np. światło) i hormonalne. U samic ssaków występują cykle płciowe zw. rujowymi (ruja), a u niektórych naczelnych, w tym u człowieka, cykle miesiączkowe (miesiączka).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia