czas wolny

czas wolny,

część ogólnego czasu jakim dysponuje człowiek w ramach swojego budżetu czasu, w którym może swobodnie realizować zajęcia wybrane według własnego uznania;

może być wykorzystana m.in. na odpoczynek, rozrywkę, doskonalenie kwalifikacji zawodowych, działalność społeczną; na ogół do czasu wolnego zalicza się nadwyżki pozostające z czasu poza pracą, po odliczeniu czasu na czynności będące niezbędnym przedłużeniem zajęć zawodowych (np. dojazdy do pracy), dodatkowe zajęcia zarobkowe, zajęcia w gospodarstwie domowym itp. Pojęcie czasu wolnego, jako zjawiska masowego, występuje dopiero we współczesnych, wysoko zurbanizowanych społeczeństwach i jest rezultatem panującej organizacji pracy oraz układu stosunków społecznych; głównymi czynnikami przedłużania czasu wolnego są postęp techniczny i wzrost wydajności pracy — przyczyniają się do dalszego skracania dnia pracy. Sposoby spędzania czasu wolnego zależą od wykształcenia, tradycji kulturowych środowiska, stanu cywilnego, wieku i płci. Problematyka czasu wolnego jest przedmiotem badań socjologów, ekonomistów i pedagogów.

Czas wolny, struktura (według badania pilotażowego budżetu czasu, GUS, 1996)