chłodzenie atomów,
metoda zmniejszania energii kinetycznej atomów, czyli schładzania ich do bardzo niskich temperatur (rzędu 0,1 µK), oraz utrzymywania ich przez pewien czas w małym obszarze, wykorzystująca światło laserowe i pole magnetyczne;
chłodzenie atomów
Encyklopedia PWN
do ch.a. stosuje się układy kilku laserów emitujących światło o energii trochę niższej od energii wzbudzenia atomu, tak, by atom absorbował fotony jedynie o pędzie przeciwnym do swojego, co stopniowo zmniejsza jego energię kinetyczną (tzw. chłodzenie Dopplera); pozwala to osiągnąć temperaturę około 200 µK. Aby jeszcze bardziej schłodzić atomy (tzw. chłodzenie Syzyfa), dodatkowo przykłada się do układu pole magnet., znikające w środku obszaru i zwiększające się ku brzegom; można wówczas uwięzić atomy w danym obszarze (wychodząc poza obszar, zaczynają absorbować fotony kierujące je do środka) i doprowadzić układ do temp. ok. 1 µK; temperatura ta odpowiada energii odrzutu podczas absorpcji lub emisji fotonów; aby ochłodzić atomy jeszcze bardziej, należy je wprowadzić w tzw. stan ciemny — kiedy to ani nie absorbują, ani nie emitują światła; pozwala to otrzymać temp. ok. 0,1 µK; ch.a. może znaleźć zastosowania m.in. w bardzo precyzyjnych zegarach atomowych, interferometrach i laserach atomowych; za zaproponowanie i rozwinięcie tej metody 1997 Nagrodę Nobla otrzymali S. Chu, C.N. Cohen-Tannoudji, W. Phillips.
