boksyt
Encyklopedia PWN
w zmiennych ilościach zawiera też minerały ilaste (kaolinit, haloizyt i in), kwarc, także tlenki i wodorotlenki żelaza, rutyl i in., najczęściej czerwony lub brunatny, drobnoziarnisty, miękki, słabo spojony lub zwięzły i twardy; w największych ilościach powstaje na miejscu wietrzenia skał glinokrzemianowych w klimacie gorącym i suchym; jest podstawową rudą glinu; używany też w metalurgii (jako topnik) oraz do wyrobu syntet. materiałów ściernych, także materiałów ogniotrwałych i szybko twardniejących cementów. Główne złoża: Australia, Jamajka, Brazylia, Surinam, Indie, Gujana, USA (stan Arkansas), Rosja (Ural), Gwinea, Francja, Węgry, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Grecja i in.; w Polsce występuje m.in. koło Nowej Rudy na Dolnym Śląsku; odmianą b. jest lateryt.
