Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
 
Encyklopedia PWN
Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna, niem. Christlich Demokratische Union (CDU) Wymowa,
niemiecka partia polityczna;
początkowo organizacje lokalne, tworzone od 2. połowy 1945; w zachodnich strefach Niemczech popierana przez władze okupacyjne, odegrała kluczową rolę w budowie państwowości RFN. W sowieckiej strefie okupacyjnej, a później w NRD istniała jako partia satelicka rządzącej komunistycznej Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności (SED), z b. ograniczonymi możliwościami działania. W 1950 organizacje ze wszystkich krajów związkowych RFN (prócz Bawarii, gdzie działała Unia Chrześcijańsko-Społ., CSU) połączyły się w jedną partię; jedna z 2 głównych partii RFN; wraz z bawarską CSU tworzyła wspólną frakcję w Bundestagu. Lojalna wobec mocarstw zachodnich, starała się wykorzystać rozpad koalicji antyhitlerowskiej do zanegowania następstw bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy i odbudowy Niemiec w granicach z 1937 oraz ochrony kadr skompromitowanych współpracą z nazizmem. W wyborach 1949–2002 uzyskiwała w granicach 31–50,2% głosów; stała na czele koalicji rządowych: 1949–69 (kolejni kanclerze: K. Adenauer, L. Erhard, K.G. Kiesinger) i 1982–98 (H. Kohl); także prezydent RFN byli politycy CDU: H. Lübke (1959–69), C. Carstens (1979–84), R. von Weizsäcker (1984–94), R. Herzog (1994–99); rzeczniczka demokratycznego państwa prawa, zjednoczenia Niemiec oraz procesów integracyjnych w Europie; deklaruje poparcie dla poszanowania wartości chrześcijańskiej i „solidnych form życia społecznego” (rodzina, państwo, Kościół) oraz prawa własności w ramach tzw. socjalnej gospodarki rynkowej; z oporami i zastrzeżeniami dostosowała się do nowej Ostpolitik. W 1990 CDU w NRD odniosła zwycięstwo w wolnych wyborach i następnie przyłączyła się do zachodniej CDU. W zjednoczonych Niemczech kierowana przez CDU koalicja rządowa zawarła z Polską 1990 i 1991 traktaty o potwierdzeniu istniejącej granicy polsko-niemieckiej i dobrym sąsiedztwie. W 1998–2005 w opozycji; 2004 prezydentem Niemiec został H. Köhler z CDU; po niewielkim zwycięstwie wyborczym IX 2005 (CDU i CSU łącznie 35,2% głosów) utworzył koalicję rządową z CSU i SPD; kanclerzem została A. Merkel z CDU; po wyborach 2009 w koalicji z FDP, od 2013 ponownie z SPD.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia