Ubajd kultura

Ubajd kultura, kultura Ubaid,

archeol. kultura eneolitu starożytnej Mezopotamii (przed ok. 3500 p.n.e.);

nazwa od eponimicznego stanowiska Tall Ubajid w południowym Iraku; rozwój kultury Ubajd dzieli się na 6 faz, z których 3 pierwsze są reprezentowane w południowej Mezopotamii, a kolejne także w środkowej i północnej części kraju; jej pozostałości odkopano m.in. w: Eridu, Uruk, Tall Ukajr, Tall Ueili, Tepe Gawra i Tall Muhammad Arab; charakterystyczna ceramika malowana, początkowo o bardzo bogatej dekoracji, z czasem coraz skromniejszej; w południowej Mezopotamii znajdowały się najstarsze systemy irygacyjne na Bliskim Wschodzie, umożliwiło to rozwój gospodarki rolnej; towarzyszył temu rozwój osadnictwa i budownictwa (m.in. zastosowanie cegły mułowej z formy i monumentalnych budowli na planie trójdzielnym), jak też technik administracyjnych (gliniane plomby z odciskiem pieczęci) i wymiany handlowej; atrakcyjność rozwiązań wprowadzonych przez kulturę Ubajd spowodowała, że jej wpływy obejmowały: Elam, północną Syrię, południowo-wschodnią Anatolię, wschodnie wybrzeże Arabii Saudyjskiej i Katar.