Tuła
 
Encyklopedia PWN
Tuła,
m. w Rosji, na Wyż. Środkoworosyjskiej, nad Upą (dopływ Oki), w centrum Podmoskiewskiego Zagłębia Węglowego; stolica obwodu tulskiego.
przemysł maszyn. (m.in. maszyny roln., górniczy, obrabiarki), metal. (tradycyjny ośr. produkcji samowarów), elektrotechniczny, chem., hutnictwo żelaza; przemysł lekki (dziewiarstwo), spoż., produkcja instrumentów muz. i zabawek; wyrób broni myśliwskiej; 2 szkoły wyższe; muzea, m.in. broni (zał. 1724).
Historia. Znana od 1146, wchodziła w skład księstwa riazańskiego; razem z nim 1503 włączona do państwa moskiewskiego; w XVI–XVII w. ośr. linii obronnej na jego południowej granicy (1552 odparła oblężenie wojsk Gireja I — chana krymskiego); od końca XVII w. ośr. manufaktur metalurgicznych (m.in. Demidowów), a od 1712 (ukaz Piotra I Wielkiego) zbrojeniowych; od 1777 stol. guberni; od XIX w. miejsce produkcji słynnych samowarów; w czasie wojny domowej 1918–20 baza zbrojeniowa Armii Czerwonej; od 1937 stol. obwodu; X–XII 1941 bohaterska obrona (tulska operacja) przed wojskami niem. w czasie bitwy moskiewskiej.
Zabytki. Kreml (pocz. XVI w.) otoczony murami z soborem Zaśnięcia Bogurodzicy (2. poł. XVIII w., malowidła we wnętrzu) i dzwonnicą (2. poł. XVIII w.); liczne cerkwie barok. i klasycyst. (2. poł. XVII–1. poł. XIX w.), m.in.: Błagowieszczenija, Nikoły Zarieckiego, Wniebowstąpienia Pańskiego, Borysoglebska, Petropawłowska; budowle świeckie, m.in. Orużejnyj dwór (pocz. XVIII w., przebudowy 2. poł. XVIII i XIX w.), 2 barok. domy mieszkalne (2. poł. XVIII w.); klasycyst. budowle z końca XVIII, pocz. XIX w., m.in.: dom Stowarzyszenia Szlachty (z salą kolumnową), domy mieszkalne.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia